Μέρες και νύχτες στο Γιόρκ
Αύγουστος 1998, ακρυλικό σε 8.760 ξύλινους κύβους, πλευράς μίας ίντσας περίπου ο καθένας, 2,54 x 60,96 x 927 εκ.
Το θέμα
Τότε, λοιπόν, αποφάσισα να φτιάξω ένα έργο που να έχει θέμα την ημέρα ή καλύτερα τις μέρες και τις νύχτες ώστε να φανεί το σχήμα που έχει το φως μέσα στο σκοτάδι κατά την διάρκεια ενός έτους. Αποφάσισα ο τόπος να είναι το Γιόρκ.
Οι μέρες, οι ώρες, φαίνονται, υπάρχουν, βιώνονται μέσα από τη διάρκειά τους. Δεν υπάρχουν απέναντί μας, είναι όμως τρόπον τινά η ζωή μας. Δεν έχουν σχήμα, σώμα και τύπο, ή μάλλον δεν φαίνονται μέσω σχήματος, σώματος και τύπου. Νοούνται όμως μέσω της ζωής μας και του τρόπου που φτιάξαμε για να τις μετράμε. Είναι οι μέρες μας, η ζωή μας, που όταν έρθει η ώρα μας θα τις μετρήσουμε. Τότε έχω την εντύπωση ότι η κλίμακα αυτής της μέτρησης των ημερών με εμάς θα είναι 1:1.
Τα μέτρα
Στο σχέδιό μας τώρα. Σκέφτηκα ότι κάθε ώρα θα μπορούσε να μετρηθεί με ένα κυβικό εκατοστό ή, καλύτερα, με ένα εκατοστό του μέτρου. Η χρησιμοποίηση ως μονάδας μέτρησης το μέτρο (δηλαδή του γαλλικού μέτρου της 18ης Germinal του τρίτου έτους της Επανάστασης) μου φάνηκε καταρχάς πολύ λογική και αυτονόητη λύση για να μπορέσω να βρω τα σχήματα και τους τύπους των ασώματων και ατύπωτων ημερών μας. Με άλλα λόγια, η μονάδα μέτρησης θα μπορούσε να είναι το ένα εκατοστό του ίσου προς το δεκάκις εκατομμυριοστό του ενός τετάρτου του μεσημβρινού της γης. Έτσι, παίρνοντας σαν μονάδα μέτρησης υποδιαίρεση του μεσημβρινού φτιάχνουμε μια κλίμακα που μας βοηθά να κατανοήσουμε, ή καλύτερα που μας σχετίζει με το μέγεθος του πλανήτη.
Έχουμε φυσικά και την εγγλέζικη γιάρδα, που διαιρείται σε τρία πόδια και δώδεκα ίντσες. Το πόδι ως μονάδα μέτρησης μου φαίνεται το πιο οικείο. Κι αυτό γιατί είναι κατά κάποιο τρόπο η πιο συγγενική μονάδα μέτρησης στην κλίμακα του ανθρώπου. Ίσως γι’αυτό, το εγγλέζικο πόδι να είναι μετρικά τόσο κοντά σε πιο αρχαίες μονάδες: στο περσικό, στο ελληνικό, στο ρωμαϊκό.
Θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω και το αγαπημένο μέτρο του Malevich, το «αρσίν», αυτό το μεσαιωνικό ρώσικο, και σε παραλλαγές του, τούρκικο μέτρο, που βασίζεται στο χέρι. Όπως φυσικά θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω και τον πήχη.
Έμεινα όμως στο πόδι και στην υποδιαίρεσή του, την ίντσα. Κάθε ίντσα λοιπόν και μία ώρα του χρόνου όπως σχηματίζεται το φως και το σκοτάδι στον ουρανό του Γιόρκ. Κι αυτό γιατί μου φαίνεται ότι χρησιμοποιώντας σαν μονάδα μέτρησης ένα μήκος που έχει να κάνει με το βηματισμό μας, με το πόδι μας, με τη διάρκεια εντέλει μιας πορείας που βηματίζουμε, ξαναμπαίνει η έννοια του χρόνου στις μετρήσεις μας.
Είναι κάτι σαν το 1:1 που έλεγα πριν ότι θα είναι και το τελικό μέτρημα ημών και των ημερών μας.
Γ.Χ.